Dzisiaj obchodzimy Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego! Święto to ma na celu podkreślenie różnorodności językowej na świecie oraz zwrócenie uwagi na języki zagrożone i powoli ginące. To bardzo ważna data, która ma nam także przypomnieć, że chroniąc język ojczysty, dbamy również o tożsamość kulturową.
Język polski należy do najtrudniejszych języków świata! Wymawiając niektóre polskie zwroty, język mogą sobie połamać nie tylko obcokrajowcy. A czy Wy dbacie o poprawną wymowę swoją i dzieciaków? A może ćwiczycie językowe łamańce?
Specjalnie dla Was wybraliśmy kilkanaście łamańców językowych, które mogą sprawić kłopoty każdemu. Trudne? Sprawdźcie się! Bawcie się dobrze i dajcie znać, jakie śmieszne chochliki wkradły Wam się podczas zabawy. Powodzenia!
1. Czarna krowa w kropki bordo żuła trawę, kręcąc mordą.
2. Siedzi Jerzy na wieży i nie wierzy, że na wieży jest gniazdo jeży i sto jeżozwierzy.
3. Jola lojalna, Jola nielojalna.
4. Czy się Czesi cieszą, gdy się Czesio czesze?
5. Stół z powyłamywanymi nogami.
6. Podczas suszy szosa sucha.
7. Czy Tata czyta cytaty z Tacyta.
8. Spadł bąk na strąk, a strąk na pąk. Pękł pąk, pękł strąk, a bąk się zląkł.
9. Na wyścigach wyścigowych wyścigówek wyścigowych wyścigówka wyścigowa wyścignęła wyścigówkę wyścigową numer sześć.
10. Ząb zupa zębowa, dąb zupa dębowa.
11. Cesarz często czesał cesarzową.
12. Szedł Sasza szosą podczas suszy suchą stopą.
A tutaj garść wierszyków dla młodszych dzieci:
BĄK
Spadł bąk na strąk,
a strąk na pąk.
Pękł pąk, pękł strąk,
a bąk się zląkł.
BYCZKI
W trzęsawisku trzeszczą trzciny,
trzmiel trze w Trzciance trzy trzmieliny,
a trzy byczki znad Trzebyczki
z trzaskiem trzepią trzy trzewiczki.
BZYK
Bzyczy bzyg znad Bzury
zbzikowane bzdury.
Bzyczy bzdury, bzdurstwa bzdurzy
i nad Bzurą w bzach bajdurzy.
Bzyczy bzdury, bzdurnie bzyka,
bo zbzikował i ma bzika!
CIETRZEW
Trzódka piegży drży na wietrze,
chrzęszczą w zbożu skrzydła chrząszczy,
wrzeszczy w deszczu cietrzew w swetrze,
drepcząc w kółko pośród gąszczy.
CZYŻYK
Czesał czyżyk czarny koczek,
czyszcząc w koczku każdy loczek,
po czym przykrył koczek toczkiem,
lecz część loczków wyszła boczkiem.
GORYL
Turlał goryl po Urlach kolorowe korale,
rudy góral kartofle tarł na tarce wytrwale,
gdy spotkali się w Urlach góral tarł,
goryl turlał, chociaż sensu nie było w tym wcale.
HUCZEK
Hasał huczek z tłuczkiem wnuczka
i niechcący huknął żuczka.
— Ale heca… — wnuczek mruknął
i z hurkotem w hełm się stuknął.
Leży żuczek, leży wnuczek,
a pomiędzy nimi tłuczek.
Stąd dla huczka jest nauczka,
by nie hasać z tłuczkiem wnuczka.
HUSARZ
Przez rozgrzane gołoborze
pędzi husarz na traktorze,
pędzi szybki niczym wiatr,
hen, ku wielkim turniom Tatr!
Przez rozgrzane gołoborze
zmyka husarz na traktorze,
grzeje, aż furkoczą skrzydła,
bo już zbrzydły mu wierszydła.
JAMNIK
W grząskich trzcinach i szuwarach
kroczy jamnik w szarawarach,
szarpie kłącza oczeretu
i przytracza do beretu.
Ważkom pęki skrzypu wręcza,
traszkom suchych trzcin naręcza,
a gdy zmierzchać się zaczyna,
z jaszczurkami sprzeczkę wszczyna,
po czym znika w oczerecie
w szarawarach i berecie…
KAWKA
Hamowała raz kawka
hulajnogą w truskawkach,
gdy z hultajskim chichotem
pochwyciła ją czkawka.
Hasa czkawka po kawce,
kawka trzęsie się w czkawce,
hulajnoga z hurkotem
hula solo po trawce.
KOTEK
To — to płotek, a to — błotko,
a tu tupta kotek z kotką.
Słodko kotkom tuptać płotkiem
i nie tytłać kudłów błotkiem.
KRÓLIK
Kurkiem kranu kręci kruk,
kroplą tranu brudząc bruk,
a przy kranie, robiąc pranie,
królik gra na fortepianie.
LISEK
Oto niski lisek z bliska,
a tam błyska miska liska.
Lis na miskę kłapie pyskiem,
kluski z miski chlipie błyskiem.
ŁOŚ
Do gościa rzekł raz pewien łoś:
— Puść gwóźdź! Weź liść!
Coś noś! Nieś sieć!
Gryź kość! Czyść nać!
Kładź maść!
Lecz gość miał dość i poszedł spać.
PCHŁA
Na peronie w Poroninie
pchła pląsała po pianinie.
Przytupnęła, podskoczyła
i pianino przewróciła.
ŻABA
Warzy żaba smar,
pełen smaru gar,
z wnętrza gara bucha para,
z pieca bucha żar,
smar jest w garze,
gar na żarze,
wrze na żarze smar.
I na koniec… zapomniane słowa (tylko dla dorosłych Czytelników). Czy wiecie, co oznaczają?
zaloty — czynności prowadzone celem rozkochania osobnika płci przeciwnej
czynienie pannie awansów — zaloty
muślinowe pantalony — gacie, czyliż majtki
serwus — cześć
ferajna — paczka, grupa przyjaciół, banda
absztyfikant, fatygant — czyniący zaloty, adorator
aligancki — elegancki
fidrygałki — drobnostki, duperele
podfruwajka, podlotek — pisklę młode gatunku homo sapiens
hultaj, łapserdak, huncwot, nicpoń, łachudra, urwipołeć, ancymon, gagatek, gałgan — źródło wzdychań żeńskiej części gatunku homo sapiens, czyli niegrzeczny chłopiec
morowo, klawo — cudnie
pitigrilić się — utrzymywać stosunek miłosny
chędożyć — sprzątać lub pitigrlilić
pitrasić — gotować, przygotowywać coś w kuchni do jedzenia
obibok — leń
patafian — łamaga
galimatias — harmider
harmider — galimatias
obcyndalać się — z pewną taką nieśmiałością do czegoś podchodzić
